Voedingssupplementen
Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport – NZVT
Op deze website kun je als (top)sporter een lijst met voedingssupplementen vinden. Deze supplementen zijn getest op dopinggeduide stoffen. Als je als sporter een bepaald soort voedingssupplement gebruikt (bijvoorbeeld vitamine C), dan raden we je aan om (één van) de genoemde merken supplementen te gebruiken. Deze geven de meeste zekerheid dat ze geen dopinggeduide stoffen bevatten. Let op: alleen de genoemde producten in combinatie met de batchnummers (productienummers) zijn gecontroleerd op doping. Hetzelfde product met een ander batchnummer (dat niet op deze site staat) is niet gecontroleerd en biedt geen zekerheid over de aan- of afwezigheid van dopinggeduide stoffen in dat supplement. Koop je een product dat niet op deze lijst staat, dan is dat niet gecontroleerd volgens NZVT-normen!
De afkorting NZVT staat voor Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport en is opgezet om veilige supplementen te bieden. In dit systeem worden supplementen volgens bijzondere kwaliteitseisen geproduceerd en gecontroleerd. We raden je aan om de onderstaande informatie over het NZVT goed door te nemen zodat iedereen, sporters en begeleiders, de eigen verantwoordelijkheden kent.
NZVT in het kort
Op deze website vind je de namen van die supplementen die volgens het nieuw opgezette Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT) gecontroleerd zijn op dopinggeduide stoffen en die goed bevonden zijn. Het NZVT is een uniek systeem dat gezamenlijk is opgezet door sportorganisaties en de producenten van voedingssupplementen. Door uitsluitend voedingssupplementen te gebruiken die deel uitmaken van het NZVT krijg je de grootst mogelijke zekerheid dat de voedingssupplementen die je gebruikt geen doping bevatten. Om deze zekerheid te verkrijgen is het belangrijk om uitsluitend die product-batch combinaties (“Wat is een product-batch combinatie?”) te gebruiken die ook daadwerkelijk vermeld staan op deze website. Andere product-batch combinaties bieden, net als de producten die niet in de database genoemd worden, deze zekerheid niet.
Waarom een zekerheidssysteem?
Het gebruik van voedingssupplementen is wijd verspreid in de sport, maar verschillende onderzoeken en praktijkervaringen hebben geleerd dat dit gebruik een risico kan inhouden voor topsporters. Sommige supplementen kunnen namelijk dopinggeduide stoffen bevatten, terwijl dit niet altijd duidelijk staat aangegeven op het etiket. Op deze manier kan het gebruik van voedingssupplementen leiden tot een onbedoelde positieve dopingcontrole. Aangezien achteraf het verschil tussen bedoeld en onbedoeld dopinggebruik niet kan worden aangetoond, zullen volgens de internationaal geldende regels ook deze sporters als dopinggebruikers behandeld worden. Om de risico’s op een onbedoelde positieve dopingcontrole te minimaliseren en om topsporters en hun begeleiders meer duidelijkheid te geven over het onderwerp “voedingssupplementen en doping” is het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport opgezet, kortweg het NZVT.
Het NZVT is opgezet in de wetenschap dat veel (top)sporters hun voeding aanvullen met supplementen. Er is een algemene consensus onder sportdiëtisten en andere voedingsdeskundigen dat het gebruik van voedingssupplementen alleen zinvol kan zijn als het algemene voedingspatroon optimaal is afgestemd, daarbij rekening houdend met de dagelijkse activiteiten van het individu. Dit betekent voor sporters dat de basisvoeding en de sportspecifieke voeding goed moeten zijn verzorgd.
Het NZVT is uitsluitend opgezet vanuit het oogpunt van dopingcontroles. Kleine hoeveelheden dopinggeduide stoffen in supplementen kunnen leiden tot positieve dopingcontroles zonder dat de gezondheid van de persoon die het product inneemt wordt aangetast. De controle op gezondheidsaspecten ligt in Nederland in de handen van de Keuringsdienst van Waren.
Waaruit bestaat het NZVT?
Het NZVT bestaat uit verschillende onderdelen, gericht op de productie van supplementen, de ingrediëntendeclaratie, geborgde labanalyses en een duidelijke communicatie naar de sportwereld.
De productie van de supplementen die deel uitmaken van het NZVT vindt plaats volgens verscherpte kwaliteitseisen gericht op de dopingcontroles zoals deze in de sport plaatsvinden. Deze producten worden zonodig voorzien van een duidelijke, topsportvriendelijke, ingrediëntendeclaratie. Dit betekent dat alle ingrediënten worden aangeduid met begrijpelijke termen. Vervolgens worden de producten getest op de aanwezigheid van dopinggeduide stoffen. De producent biedt het product zelf aan bij een speciaal hiervoor geselecteerd laboratorium en betaalt voor de kosten van de analyse. Op deze testen vinden steekproefsgewijs extra controles plaats door middel van een borgingssysteem. Op basis van de analyseresultaten en de informatie die de producent geeft over het productieproces beslist een onafhankelijke redactieraad of de betreffende product-batch combinatie op deze website kan komen te staan. Alleen producten die geproduceerd en getest zijn conform de eisen van het NZVT, worden op de website geplaatst.
Het NZVT staat open voor alle voedingssupplementen, uit de gehele wereld, mits er geen dopinggeduide stoffen in zijn verwerkt. In de praktijk zullen in de database voornamelijk producten staan die in Nederland verpakt en verkocht worden.
Wat heeft een sporter aan het NZVT?
Voor sporters en hun begeleiders biedt het NZVT een overzicht van producten die voldoen aan een extra kwaliteitscontrole, welke speciaal is opgesteld om het risico op een onbedoelde positieve dopingcontrole te minimaliseren. Dit overzicht wordt gegeven in de NZVT database. Let erop dat je dit overzicht op de juiste manier gebruikt (zie de disclaimer die in beeld komt voordat je de NZVT database bekijkt). Dit betekent ondermeer dat de zekerheden die NZVT biedt alleen gelden voor de op de website genoemde product-batch combinaties.
Wat is een product-batch combinatie?
Voedingssupplementen worden in “charges” of “batches” gemaakt. Om de zoveel tijd laat een producent de ingrediënten mixen tot een eindproduct, waarna dit verpakt wordt. De verpakkingen die tijdens een aaneengesloten periode worden gemaakt, maken deel uit van dezelfde batch. Iedere batch is te herkennen aan een identieke houdbaarheidsdatum (vaak aangeduid als “THT”), vaak vergezeld van een identiek batchnummer of productienummer. Dit “nummer” kan ook een combinatie van cijfers en letters zijn en kan op verschillende manieren worden aangeduid, bijvoorbeeld als “charge”, “lot#”, “batchnr.” enz. Soms staat er geen aanduiding op de verpakking, maar gaat het slechts om een reeks getallen in de buurt van de houdbaarheidsdatum. In een enkel geval gaat het uitsluitend om de houdbaarheidsdatum. Als er binnen het NZVT een uitspraak wordt gedaan over de kwaliteit van een bepaald product, dan geldt deze uitspraak uitsluitend voor de betrokken batch.
De THT-datum die in de database staat genoemd, hoeft niet letterlijk overeen te komen met de THT-datum op de verpakking. Als op het product bijvoorbeeld staat aangegeven “aug-05”, zal dit in de database terugkomen als “01-09-2005”. Op deze datum zal het product ook uit de database verwijderd worden.Let op: Het feit dat een product in de database staat genoemd, betekent niet dat dit product altijd heeft voldaan of altijd zal blijven voldoen aan de extra kwaliteitseisen die zijn opgesteld binnen het NZVT met het oog op mogelijke dopingcontroles. Daarom geldt een uitspraak over de kwaliteit van een bepaald product alleen maar voor de genoemde specifieke product-batch combinaties.
Waarop wordt getest?
De product-batch combinaties die vermeld staan op deze website zijn in een speciaal daarvoor geselecteerd laboratorium getest op meer dan twintig dopinggeduide stoffen. Van deze stoffen is bekend dat deze incidenteel kunnen voorkomen in voedingssupplementen. Het gaat hierbij om hormonale stoffen (inclusief de stoffen gerelateerd aan nandrolon) en stimulantia (zoals efedra en amfetamines). Deze stoffen zijn voor alle sporten verboden. Het zijn stoffen die reeds eerder zijn aangetroffen in voedingssupplementen of die nauw gerelateerd zijn aan reeds eerder aangetroffen stoffen.
Er wordt niet getest op alle stoffen die op de dopinglijst staan omdat er geen gegronde redenen zijn om aan te nemen dat al deze stoffen ongemerkt in voedingssupplementen kunnen voorkomen. Bovendien zou het testen op alle dopinggeduide stoffen ervoor zorgen dat de testen onnodig duur zouden worden.
Welke garantie geeft NZVT?
Het is ondoenlijk om iedere verpakkingseenheid te controleren op dopinggeduide stoffen. Dit is de voornaamste reden dat geen enkel systeem, ook niet het NZVT, 100% garantie kan geven aan sporters dat een bepaald supplement geen dopinggeduide stoffen bevat. Doordat de producenten bij alle facetten van de productie speciale procedures hanteren en door verschillende eenheden uit verschillende verpakkingen te nemen en dit geheel te analyseren, kan wel een oordeel worden gevormd over de betreffende batch. Indien de betreffende product-batch combinatie voldoet aan alle normen die zijn opgesteld binnen het NZVT (dit betreft de extra kwaliteitseisen die zijn opgesteld met het oog op mogelijke dopingcontroles, de topsportvriendelijke ingrediëntendeclaratie, de analyseresultaten en de borging) wordt de desbetreffende product-batch combinatie op de website vermeld. NZVT is het enige systeem waarbij zowel bij de aankoop, de productie en de gebruikte kwaliteitscontrole gelet wordt op de aanwezigheid van dopinggeduide stoffen. Bovendien vindt er een externe laboratoriumtest en daarna nog steekproefsgewijs borging van het systeem plaats. Hiermee is het NZVT het enige systeem dat de hoogst mogelijke zekerheid biedt op het gebied van doping en voedingssupplementen.Let op: Het NZVT is opgezet om sporters extra informatie te geven over dopinggerelateerde risico’s maar neemt geen verantwoordelijkheden over. De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het innemen van supplementen en voor de eventuele aanwezigheid van dopinggeduide stoffen in het lichaam blijft altijd volledig bij de sporter zelf liggen.
Waar kan ik de NZVT producten kopen?
De genoemde product-batch combinaties worden door heel Nederland verspreid, maar het is natuurlijk mogelijk dat juist in de winkel bij jou in de buurt deze specifieke product-batch combinatie niet verkrijgbaar is. In deze gevallen kun je het beste direct contact zoeken met de producent van het product. Het telefoonnummer en het e-mail adres van de betreffende producent worden zichtbaar als je in de database op een specifiek product klikt. Veel producten zijn ook te bestellen bij Sportvitamines 4U (tel. 070 – 301 0658; e-mail info@sportvitamines.nu).
Wie zijn erbij betrokken?
Het NZVT is een gezamenlijk initiatief van Nederlands Olympisch Comité*Nederlandse Sport Federatie (NOC*NSF), het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de brancheorganisatie Natuur- & gezondheidsProducten Nederland (NPN), de Dopingautoriteit en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vanuit NOC*NSF zijn zowel de afdeling topsport als de atletencommissie bij het project betrokken.
Zijn er nog vragen?
Mocht je nog nadere vragen hebben over het NZVT bel dan op werkdagen van 13:00 – 16:00 uur met de Doping Infolijn: 0900 – 2001 000 (€ 0,10 per minuut) of mail naar dopingvragen@dopingautoriteit.nl
NZVT database
Klik hier om het overzicht van geteste en goedgekeurde product-batch combinaties te zien.